Hoe het allemaal begon….
In 1931 kent Rijkevoort twee actieve voetballers. Jan van Sambeek en Theo van de Ven spelen beiden bij het in 1929 opgerichte DSV. Samen met enkele andere Rijkevoortse jongeren waaronder Herman en Leo Verbruggen heeft men ideeën om een eigen voetbalclub op te richten. Vooruitlopend daarop wordt er aan de Hapsedijk (huidige locatie Peter Cuypers) alvast een trapveldje aangelegd, waar men fanatiek begint te voetballen. Na enige tijd wordt meester Gerard van den Berg benaderd om de knapen te helpen met hun plannen en op 31 mei 1931 wordt, daags na zijn aanstelling als hoofd van de jongensschool in Rijkevoort, voetbalvereniging Toxandria opgericht. De naam Toxandria vindt meester van den Berg (foto) in de geschiedenisboeken.
De Toxandriërs (of Texuandri) waren een West-Germaanse stam die zich in de eerste eeuwen na het begin van de jaartelling in het huidige Noord-Brabant (Nederland) en Antwerpen (Vlaanderen) hadden gevestigd. Het enige dat bekend is over deze stam is zijn locatie (kort beschreven door Plinius in zijn Naturalis Historia). Er wordt geopperd dat ze een restvolk zouden zijn van de voorheen aan de top grotendeels uitgeroeide Eburonen. Ook de door Julius Caesar vermeldde Ambivarieten worden tot hun mogelijke voorouders gerekend. In het midden van de vierde eeuw vestigden de Franken zich als foederati in Toxandrië. Het is niet duidelijk of de Toxandriërs werden verdreven of dat ze opgingen in het grote stamverband van de Franken. Het laatste lijkt waarschijnlijk. Bron: Wikipedia.
1931
• Toxandria wordt geboren en omdat het trapveldje aan de Hapsedijk niet voldoet als voetbalveld, wordt met vereende krachten een weiland van Tienus Hendriks, uitbater van een café aan de Hapsedijk (huidige locatie Henk van Tilburg, nr. 29), nog aan het begin van de competitie 1931-1932 ingericht als het eerste officiële Toxandria voetbalveld.
• Het café van Tienus Hendriks is tevens het eerste Toxandria clubhuis. Hier voetbalt Toxandria echter maar een seizoen.
1933
• Toxandria weet beslag te leggen op een terrein midden in het dorp, waar nu de straten Aan de Capelle en Pleinstraat liggen. De grond is eigendom van Jan Willems en Martien Jacobs en moet door de leden, na het afhalen van de oogst in juli, voor september in orde worden gemaakt om er op te kunnen voetballen.
• Het nieuwe clubhuis wordt -hoe kan het anders- clubhuis Johan Willems, gevestigd in het pand waar nu supermarkt Spar Kuijpers te vinden is.
• Het eerste kampioenschap! Al in het tweede jaar van het bestaan kan Toxandria het eerste kampioenschap binnenhalen. Toxandria, ingedeeld in de 2de klasse Maasbuurt (een lagere klasse is er dan niet), wordt kampioen en promoveert naar de 1ste klasse Maasbuurt. B.V.V. uit Boxmeer, Jan van Cuijk, Zwart-Geel uit St. Hubert, Voetbalclub 't Leker, Dios uit St. Agatha, D.S.V., Constantia en Victoria uit Haps zijn enkele van de verenigingen waartegen de eerste jaren gevoetbald wordt.
1934
• In de jaren tot 1941 gaat het op en af met Toxandria. Allereerst wordt Pastoor de Kort op 17 maart 1934 geestelijk adviseur van de vereniging. Onder de naam RKVV Toxandria gaat de club vervolgens door het leven. De Rooms Katholieke erkenning houdt overigens wel meer in. Zo mag Toxandria niet spelen tegen verenigingen buiten de katholieke bond. Het "lof" is heilig en wanneer dat bezig is, mag er niet gevoetbald worden. Verder is de kleding aan strenge eisen onderworpen. Deze wordt door de pastoor voorgeschreven: geen opgerolde mouwen, knopen aan het shirt tot bovenaan gesloten en de broekspijpen moeten minimaal tot aan de knieën rijken.
1936
• Toxandria stapt tussen november 1936 en april 1937 uit de bond naar aanleiding van gebeurtenissen rond de wedstrijd Herpinia - Toxandria. Wat was er gebeurd? Ondanks dichte mist meent de scheidsrechter het duel door te moeten laten gaan. Omdat de scheidsrechter niet alles kan zien wat er in de mist gebeurt, ontaardt een en ander in een harde en onsportieve wedstrijd. Na een afkoelingsperiode (ook toen al) hervat de scheidsrechter de wedstrijd. De spelersvrouwen uit Herpen gaan onze jongens echter te lijf, waarna Toxandria de aftocht blaast. Het bestuur besluit daarop om uit de bond te stappen.
1937
• Mede op initiatief van voorzitter Gerard van den Berg, hij is voorzitter van Toxandria van 1931 tot en met 1941, komt Toxandria in 1937 terug. De opleving is van korte duur. Met de mobilisatie en de spanningen van die oorlogstijd verdwijnt Toxandria voor twee seizoenen van het toneel om in 1941 weer terug te komen.
1941
• Mede op initiatief van een voorlopig bestuur wordt Toxandria nieuw leven ingeblazen en er moet weer een voetbalveld komen. Na veel geoefend te hebben op een trapveldje bij Wim de Klein (voorzitter van 1941 tot 1944) aan de Walsert, is het Toon van Tienen van Café Ons Genoegen die achter zijn café een stuk grond afstaat voor het nieuwe (derde) voetbalveld.
1944
• Tussen 1942 en 1944 is er weinig bekend van het reilen en zeilen van Toxandria. In 1944 wordt de draad weer opgepakt en Toxandria komt, afgezien van de eerste jaren waarin er nogal wat financiële problemen overwonnen moeten worden, tot grote bloei. Toon van Tienen, uitbater van clubhuis Café Ons Genoegen, geeft de vereniging wat meer financiële armslag.
• Jules van Tienen (foto kader) wordt voorzitter en blijft die functie bekleden tot 1949.
1949
• Martien Versteegen gaat de voorzittershamer hanteren tot 1954.
1950
• Het tweede kampioenschap. De sportieve successen in de periode na 1944 zijn niet direct om over naar huis te schrijven en het ledenaantal is soms wel en soms niet groot genoeg om een tweede elftal op de been te houden. Geheel onverwachts is er dan ineens wel sportief resultaat. Dit kampioenschap, met de vele jeugdige spelers, geeft vertrouwen voor de jaren die zouden komen. Echter niets is minder waar. Jaren achtereen vecht Toxandria tegen degradatie en zelfs het aanstellen van een trainer geeft niet het beoogde resultaat.
1951
• Toxandria bestaat 20 jaar. De geplande feestelijke dansavond vindt echter op last van geestelijk adviseur van de club, pastoor Van Rooy, geen doorgang.
1954
• In 1954 degradeert Toxandria naar de 2e klasse Maasbuurt. Ook het daaropvolgende seizoen blijft het sukkelen en opnieuw is het meester Gerard van den Berg die zijn schouders er weer onderzet. Samen met Pastoor van Rooy gaat, met een schrijven aan alle inwoners, een noodkreet uit om er met zijn allen voor te zorgen Toxandria voor de toekomst te behouden.
• De voorzitters volgen elkaar in de komende jaren in rap tempo op: Bert Derks (1954); Toon de Rijk (1955-1956); Piet van Tienen (1957-1958); Jo Verheyen (foto kader) (1959-1961); Jan van Vegchel (1962).
1956
• Het zilveren jubileumjaar gaat gezien de problemen die er heersen aan Toxandria voorbij. Enige wapenfeit is een succesvolle ledenwervingsactie.
1958
• Na de jaarvergadering heeft Toxandria plots een bestuur met een gemiddelde leeftijd van nog geen 23 jaar. Om die reden wordt er tevens een raad van toezicht ingesteld, die zal toezien op het reilen en zeilen van het bestuur. Een van de wijze mannen is, hoe kan het anders, meester Gerard van den Berg, die daarmee zijn laatste officiële functie bij Toxandria vervult.
• Toxandria onderhandelt met Jo van de Pas en de gemeente Wanroij over een nieuw voetbalveld op de plaats waar nu nog altijd het hoofdveld ligt. Eind 1958 is alles gereed en wordt het veld in gebruik genomen.
• Met de ingebruikname van het (vierde) voetbalveld midden in Rijkevoort, is ook de tijd rijp om afscheid te nemen van clubhuis Ons Genoegen. Op 29 mei 1958 wordt er de laatste algemene jaarvergadering gehouden.
• Op 7 december 1958 wordt het nieuwe clubhuis "Fun en Miet" officieel in gebruik genomen en “De Schotse Bar” zal het clubhuis blijven tot de opening van de Toxandria kantine in 1985. Daarna blijft het café de thuisbasis na uitwedstrijden, ook al veranderen de uitbaters: Huug en Rees, Ben en Mariet (Verheijen), (Hans en Willemien) Litjens, (Bianca en Richard Groenendaal) Groentjes en (Willem & Ling Ling) Groentjes.
1959
• De officiële opening van het nieuwe voetbalveld op de plaats waar het nu nog altijd ligt in hartje Rijkevoort, nadat er al een heel seizoen op gevoetbald is.
1963
• Op de algemene ledenvergadering wordt Harrie Cuppen tot nieuwe voorzitter als opvolger van Jo Verheyen en interim-voorzitter Jan van Vegchel gekozen. Harrie zal deze functie tot medio 1972 bekleden.
1966
• Voor het eerst treedt Toxandria met een derde elftal aan. Die luxe is na 3 seizoenen wegens een chronisch spelerstekort weer verdwenen.
1968
• Degradatie Toxandria 1. Na een jaar volgt direct weer promotie met een kampioenschap in 1969 (foto), maar het seizoen erop degradeert het eerste al weer naar de 3e klasse afdeling Noord-Brabant.
1970
• De eerste jeugdtrainer maakt zijn opwachting bij Toxandria in de persoon van Gerrit Kersten.
• Het eerste jeugdkamp wordt georganiseerd in Wellerlooi.
• Oprichting van een jeugdbestuur. Martien Versteegen is de eerste jeugdvoorzitter.
1971
• Toxandria viert het 40-jarig jubileum.
• Aan het begin van de St. Anthonisdijk verschijnt bij de entree van het sportpark een fraaie jubileumboog waarop de clubnaam prijkt.
• Frans van Tienen is het honderdste lid van Toxandria.
1972
• Toxandria organiseert voor de eerste keer, in nauwe samenwerking met volleybalvereniging Luctor de Lentekermis. Nationale topartiesten sieren in de beginjaren de affiches van de regionaal zeer populaire en alom bekende kermis. Een overzicht van de Lentekermis via de link: https://youtu.be/NmK-nijoPSs .
• Koos Wijnhoven volgt Harrie Cuppen op als voorzitter en bekleedt deze functie tot 1979.
1975
• Toxandria 1 wordt met trainer Toon Hurkmans kampioen in de 3e klasse, met veel onbekende tegenstanders als Macharen, Lith, Lithoijen, Hedel, Ophemert en Opijnen. Voor de verre uitwedstrijden wordt zelfs een supportersbus gehuurd. Beelden van het kampioensteam en -feest in café Ons Genoegen via de link: https://youtu.be/Zx4NapWleG8
• Frank Blonk wordt gehuldigd als 100ste jeugdlid van Toxandria.
1976
• Uitbreiding van de kleedaccomodatie met 2 kleedlokalen tot vier kleedruimtes, 2 scheidsrechterruimtes, een ballenhok en een berging. Burgemeester De Bekker verricht de heropening.
• Op initiatief van Martien Janssen en Tonnie Verbruggen verschijnt de eerste uitgave van een clubblad, “D’n Aftrap” genaamd. De naam verandert in 1977 in “Kikkerleer”.
1977
• Een nieuwe lichtinstallatie ziet het levenslicht op het sportpark van Toxandria en 6 lichtmasten gaan het trainingsveld van de club voorzien van voldoende licht in de avonduren.
1978
• Voorzitter Koos Wijnhoven ontvangt de zilveren bondsspeld van de KNVB voor zijn 25-jarig bestuurslidmaatschap.
1979
• Jan Verkuijlen wordt de nieuwe voorzitter van Toxandria.
1981
• Toxandria bestaat 50 jaar. Een jubileumboek ziet het levenlicht; op het sportpark speelt Toxandria 1 een jubileumwedstrijd tegen een Constantia/Menos-combinatie en voetbalt Volharding 1 tegen het Brabants elftal. Ook voor de senioren- en jeugdleden worden diverse activiteiten georganiseerd. En uiteraard mag ook de Heilige Mis niet ontbreken. Prachtige historische beelden van het jubileum via deze link: https://youtu.be/zI-M94uDozY .
• Voorzitter Koos Wijnhoven ontvangt van burgemeester De Bekker een koninklijke onderscheiding voor zijn inzet voor Rijkevoort en Toxandria in het bijzonder.
1983
• Promotie voor Toxandria 1 in de 2e klasse 205 na een 1-0 winst op De Willy’s op neutraal terrein in St. Anthonis met trainer Arie van Opbergen.
1984
• Voor het eerst in de historie schrijft Toxandria 5 seniorenteams voor de competitie in. Een jaar later zijn dat zelfs 6 seniorenelftallen. Een lang leven is Toxandria 6 echter niet gegund.
• Start bouw kantine Kampzicht bovenop de bestaande kleedaccommodatie.
1985
• In Rijkevoort is voor het eerst damesvoetbal te bewonderen als de Toxandria Dames het levenslicht zien, onder leiding van trainer Tiny van Gemert.
• Kantine Kampzicht wordt officieel geopend door oud-voorzitter Koos Wijnhoven.
1987
• Benoeming van de eerste Toxandriaan van het Jaar. Piet Willems is de uitverkorene. De Toxandriaan van het Jaar wordt hierna jaarlijks gekozen op basis van zijn, haar of hun inzet voor de club.
1988
• De Toxandria Dames vieren hun eerste kampioenschap.
1990
• De damesafdeling van Toxandria groeit dusdanig hard, dat er een tweede dameselftal aan de competitie meedoet.
1991
• Toxandria bestaat 60 jaar en organiseert een “superloterij” met als hoofdprijs een auto, om zo de kosten voor veldverlichting op het derde veld te kunnen bekostigen. De auto wordt gewonnen door Toxandria-lid Henny van Mil. De loterij is een groot succes en zorgt voor de benodigde inkomsten voor de extra verlichting.
1994
• Toxandria 1 degradeert uit de 1e klasse naar de 2e klasse 205.
1995
• Toxandria 1 promoveert met trainer Jan Schaap na 1 jaar afwezigheid weer vanuit de 2e naar de 1e klasse. Na 20 wedstrijden aan kop te hebben gestaan, wordt het kampioenschap op de twee na laatste wedstrijd tegen naaste concurrent en latere kampioen FC Uden verspeeld. Toxandria 2 wordt dat jaar wel kampioen.
1996
• Door de landelijke reorganisatie van de KNVB afdelingen vervallen de competitie indelingen (1e, 2e en 3e klasse) van de afdeling Noord-Brabant. Er komt een nieuwe landelijke indeling met, naast de hoofdklasse, de 1e tot 6e klasse. Toxandria wordt ingedeeld In de 5e klasse van afdeling Zuid 1 (hoofdzakelijk clubs uit Limburg en Oost Noord-Brabant).
1997
• Toxandria 1 wordt onder leiding van trainer Berry van Meerwijk, na een daverende eindspurt, in Boekel kampioen in de 5e klasse G en promoveert voor het eerst in de historie naar de 4e klasse. Het vierde-klasserschap duurt echter maar een seizoen. Doelpunten van de kampioenswedstrijd en aankomst bij clubhuis Litjens (tot min. 1:18) via de link: https://youtu.be/AfGqYs_QGQw
1998
• Toxandria organiseert voor de 1e keer een voetbalpool met een WK. Dit zal een tweejaarlijks terugkerend fenomeen gaan worden bij iedere EK of WK voetbal. Een uitgebreide reportage van TéVé Land van Cuijk bij het 10de jubileum van het EK/WK-spel in 2016 via deze link: https://youtu.be/MCdpGGWOtxU?t=446 .
1999
• Na jarenlange onderhandelingen met de gemeente Boxmeer wordt het Rijkevoortse sportpark geprivatiseerd. De gemeente draagt de voetbalaccommodatie over aan Stichting Exploitatie Sportpark Kampzicht. De stichting krijgt elk jaar een uitkering van de gemeente voor de instandhouding van de gebouwen en velden en Toxandria betaalt huur voor het gebruik hiervan.
Het bestuur bij de oprichting van de stichting bestaat uit: Jan Verkuijlen (voorzitter), Frans Tijssen (secretaris/penningmeester), Piet Willems, Eddy Blonk en Cees de Wit.
• De stichting krijgt van de gemeente een flink bedrag voor het wegwerken van achterstallig onderhoud en uitbreiding met 3 kleedruimten en 2 bergingen. In 1999 wordt begonnen met de bouw en in 2000 wordt deze in gebruik genomen.
2000
• De toegang van het sportpark verhuist van de St. Anthonisdijk naar het Kerkveld. Hier worden ook de nieuwe parkeerterreinen aangelegd.
2002
• Door het winnen van de nacompetitie, promoveert Toxandria 1 onder leiding van Marcel van Baal weer naar de 4e klasse.
2004
• Jan Verkuijlen is 25 jaar voorzitter van Toxandria en ontvangt uit handen van burgemeester Van Soest de koninklijke onderscheiding Lid in de orde van Oranje-Nassau.
• Toxandria 1 speelt -zonder succes- nacompetitie voor promotie naar de 3e klasse.
2006
• Het doek valt opnieuw voor Toxandria 1 in de vierde klasse. De Toxandria Dames worden daarentegen kampioen.
• Toxandria viert het 75-jarig bestaan op grootse wijze. Een uitgebreide reportage van het jubileum via de link: https://youtu.be/TN6LnRgZ1a4 . Het organisatiecomité blaast het vermaarde Land van Cuijk-toernooi nieuw leven in. Beelden van de loting via de link: https://youtu.be/nc0KqVoxv_w . Ook wordt een 24-uurs voetbalmarathon op het sportpark gehouden. Voor de jeugd van Toxandria komt de KNVB Voetbaltruck op Kampzicht. Beelden van deze jeugddag via de link: https://youtu.be/MY9enIPW5j0 . Er wordt een jubileum-dvd samengesteld en tijdens de reünie voor leden en oud-leden in De Poel passeren veel historische momenten van de club weer de revue. In De Gelderlander van 12 mei 2006 een interview over het jubilerende Toxandria met toenmalig voorzitter Jan Verkuijlen:
http://www.gelderlander.nl/sport/toxandria-is-heel-belangrijk-voor-de-leefbaarheid-van-rijkevoort-1.2439500
2008
• Jan Verkuijlen en Frans Tijssen ruilen van bestuursfunctie. Frans wordt voorzitter en Jan neemt het secretariaat over.
2012
• Jan Verkuijlen neemt na 43 jaar afscheid als bestuurslid.
2013
• Ondanks een ongekende winstreeks na de winterstop degradeert Toxandria 1 na een beslissingswedstrijd in Wanroij tegen DSV naar de zesde klasse. Bekijk de samenvatting van het duel door TéVé Land van Cuijk via de link: https://youtu.be/cDpQr7prBog?t=29
2014
• Via de nacompetitie promoveert Toxandria 1 met trainer Henk Driessen na een seizoen weer direct naar de vijfde klasse.
2015
• Frans Tijssen stopt als bestuurslid en Cees de Wit wordt de nieuwe preses.
2016
• Toxandria 1 wordt afgetekend kampioen in de vijfde klasse G en promoveert onder leiding van Maarten van Stiphout voor de 3e maal in de historie naar de vierde klasse.
Een beeldverslag van de kampioenswedstrijd via onderstaande link: https://youtu.be/KlsRmRpFQWQ?t=648
• Kantine Kampzicht wordt voor het eerst sinds de bouw in 1985 ingrijpend gerenoveerd en officieel heropend door ere-voorzitter Jan Verkuijlen en jongste lid Tijs van Sambeek. Ook de omheining en dug-outs van het hoofdveld worden vernieuwd.
• Na 31 jaar komt er een (voorlopig?) einde aan senioren damesvoetbal bij Toxandria.
2017
• Toxandria 1 degradeert na een jaar vierde klasse alweer naar de vijfde klasse. Toxandria 2 daarentegen kent een geweldig seizoen en wordt juist kampioen in de (reserve) vierde klasse.
2018
• Toxandria gaat met de tijd mee en voorziet trainingsveld 2 van led-veldverlichting. Ook het derde veld wordt later eveneens voorzien van duurzamere led-verlichting.
• Het verbljf in de vijfde klasse duurt maar 1 jaar voor Toxandria 1. Via een tweeluik in de nacompetitie tegen Kwiek Venlo promoveert Toxandria 1 onder leiding van trainer Jos Koenen na een seizoen weer naar de vierde klasse.
2022
• Voor Toxandria 1 valt na een moeizaam seizoen (na twee afgebroken 'corona-seizoenen') het doek in de vierde klasse. Degradatie naar de vijfde klasse is een feit.
• Toxandria viert het 90-jarig bestaan de club. Door de beperkingen vanwege het Covid-virus in 2021, moest de viering van het jubileum eerder tot tweemaal toe worden uitgesteld. Nog net voor de 91ste verjaardag kan alsnog stil worden gestaan bij dit jubileum, wat gevierd wordt met een feestavond in dorpshuis De Poel en jubileumfeest in kantine Kampzicht. De voetbaljeugd gaat naar Toverland.
2023
• Toxandria 1 loopt promotie naar de vierde klasse via de nacompetitie op een haar na mis. In blessuretijd wordt op neutraal terrein in Meijel tegen Urmondia met 0-1 verloren.
Over ToxipediA
De chronologische opsomming van de geschiedenis van Toxandria is samengesteld door Jan Verkuijlen en René Verkuijlen. Opmerkingen en aanvullingen zijn welkom, met inachtneming van de verifieerbaarheid van de inhoud en de relevantie en toelaatbaarheid van de aanvullingen. Daarvoor stuur je een e-mail naar: janverkuijlen44@gmail.com of reneverkuijlen@toxandria.com.